Categorieën
Interview Uncategorised

Interview met Thierry Mortier



Interview met Thierry Mortier (°1974), Kortrijk,  juni 2013







Hilde Van Canneyt: Hallo Thierry, we
zitten hier aan de Buda-toren in Kortrijk naar aanleiding van je deelname aan
de kunstwandeling “Kortrijk Vlaandert, van provincie naar provincie”. Waar je,
in feite, voor ‘t eerst aan het grotere publiek wordt getoond.



Thierry Mortier: Ja, officieel wel. Het is de eerste keer dat ik
officieel wordt getoond in een stadstentoonstelling. Maar, ‘t grotere publiek
kon ook vorig jaar werk van me ontdekken tijdens de stadstentoonstelling TRACK
van S.M.A.K. in Gent. Alleen was dat geen officiële deelname, maar een OFF
programma.
HVC: Juist, je zwarte raven die je toen
uitzette in Gent?


TM: Kraaien. 18 zelfgenaaide zwarte kraaien en een controle kamer die
ik toen OFF TRACK in de publieke ruimte plaatste, als reactie op het “té open”
manifest van TRACK dat opriep tot actie en conversatie.


OFF TRACK, cctv, corvus corone tv, 2012 Zwarte textiel kraaien +
controle kamer


HVC: En nu een jaar later van een officieus parcours naar een officieel parcours. Geen kraaien deze keer, maar kasseien, een
monument en een happening. Hier aan de Buda-toren zien we een van je affiches
met een zwart-wit foto van een kasseiweg
, waar er een kasseisteen ontbreekt. Soortgelijke
affiches hangen momenteel verspreid over de hele stadskern van Kortrijk. Er
staat geen tekst op of uitleg bij. De bezoeker moet het met heel weinig doen?


TM: Ja. Ik weet het. Terwijl ik graag praat over het werk dat ik maak,
kon ik geen tekst toelaten bij dit werk dat ik hier in Kortrijk toon. Ik heb
geleerd dat je tekst niet “niet” kan lezen. Eens je leert lezen ga je ook
effectief “lezen” als je met een tekst wordt geconfronteerd. Het is een heel
opdringerige technologie. En, dat is hier niet de bedoeling. Ik wil het publiek
niet laten lezen wat ik wil zeggen, dan schrijf ik beter een boek. Ik wil ze
het laten voelen. Door de Kortrijkse stadskern te satureren met m’n affiches,
wil ik de bezoeker en de passant de mogelijkheid geven het gevoelsmatig in te
vullen. Met een tekst riskeer ik dat het teveel op een reclameaffiche gaat
lijken en gaat genegeerd worden.
HVC: De affiches zijn ook maar een
onderdeel van het werk? Er zijn ook sculpturen verspreid in de stad die deel
uitmaken van het werk? Allemaal onvolledige cirkels bestaande uit … kasseien!?
Wat heb je met kasseien?


TM: Het werk met de kasseien heet ‘eendracht/ L’union’ en het is
inderdaad een gefragmenteerd werk. Wat de titel niet doet vermoeden. (lacht).
Je kan het niet in een oogopslag vatten. Het is een geheel met veel ruimte en
tijd tussen. Een “object” bestaande uit vele “objecten”. Iets dat komt uit het
feit dat ik mijn praktijk stoel op de semiotiek, de tekenleer, waar tekens en
tekenproductie worden bestudeerd. John
Deely (die binnen de semiotiek een grote naam is)
zei: “Het teken is wat
elk object vooronderstelt”. Op zich geen evidente definitie, maar wat ik
belangrijk vind om hier te duiden is de distinctie van de term “het object”. Deely beschrijft hoe de term “ding”,
onze favoriete aanduiding voor als we de naam van iets vergeten zijn: je weet
wel “dingske”, het woord is dat gebruikt om iets ongekends te benoemen. Uit het
niets, komt er een iets dat benoemd moet. Van zodra we het benoemen en het
binnenhalen in onze kenniswereld wordt dat “ding” een “object”, een gekend
iets. Van dat “object” kunnen we dan naar de “objectieve wereld” geraken. De
wereld die we kennen als objectieve wereld, niet de “feitelijke” wereld, maar
in de betekenis dat alles wat we kennen, ge-objectiveerd is en we in een wereld
van objecten leven. Tastbaar of niet. Maar, om terug te keren naar mijn werk,
de affiches die ik maakte zijn objecten, de kasseien die ik in “onvolledige”
cirkels doorheen de stad uitlegde zijn ook objecten, de documentatie-foto’s in
het boekje en de kleine uitleg zijn dat ook. Waar het mij echter om te doen is,
is het object dat ze samen vormen. Ik reik op zich de onderdelen maar aan, het
is aan de toeschouwer om ze samen te brengen, of niet.
HVC: Ja, ik vond die uitleg ook op je
site, die zegt niet zoveel: “België (50
50 N, 4 00 E) heeft 10 provincies, 5 Vlaamse & 5 Waalse. Elke provincie
heeft kasseiwegen. Elke kasseiweg in België heeft kasseien die los liggen.

Wat wel anders is op de site is dat je niet enkel de affiches die je hebt
uitgehangen in de stad Kortrijk toont van kasseiwegen met een steen die
ontbreekt. Je toont er ook dezelfde straat, met de losliggende kasseisteen nog
aanwezig en je schrijft zelf na die uitleg: “… de foto’s tonen 10 van die kasseiwegen. Hoe ik ze vond & hoe ik
ze achterliet.
” Moet ik dan begrijpen dat je die kasseien hebt meegenomen?


TM: Dat is een interpretatie natuurlijk. Op zich zeg ik dat niet. Het
Is zoals tv-reclame voor wasproducten waar ze onderzoek uitvoeren en het blijkt
dat alle wasproducten allemaal even goed kleren schoonmaken. Zo kan elke
producent aan de consument zeggen: “geen enkel ander product wast beter”. ‘t is
correct, maar of de consument dat zo ziet is een ander paar mouwen. Het doet er
ook niet toe of je gelooft dat ik die kasseien wegnam. Van zodra het bij je
opkomt ga je op je volgende wandeling aan dit “stukje info” terugdenken wanneer
je een “ontbrekende steen” tegenkomt. Het is het verderzetten van het “werk” in
het hoofd en in het leven van de toeschouwer. De bezoeker uit Antwerpen, Gent,
Luik, Namen kan twee weken na zijn bezoek even stilstaan bij een “kassei” die
ontbreekt in zijn straat en zich afvragen of Thierry Mortier daar is
voorbijgekomen.


 poster Eendracht/ L’union

 Kasseisculptuur Eendracht / l’union, voor Kortrijk Vlaandert, 2013


HVC: Je zegt dat het een gefragmenteerd
werk is en een geheel. Probeer je dan iets te zeggen over de versplintering
tussen Vlaanderen en Wallonië of eerder over de eenheid ervan? Of neem je geen
standpunt in? Wordt het werk dan niet wat vaag?


TM: Ik heb zeker een standpunt. Persoonlijk ben ik vrij uitgesproken
in mijn mening én ook in mijn werk. Sowieso begrijp ik vaak niet dat we ons zo
laten meeslepen door de media en propaganda-praat van de politiek. Misschien is
begrijpen niet juist, ik begrijp het wel, maar wil een tegenstem uitbrengen. De
foto van een kasseiweg met een kassei eruitgenomen duidt voor mij op een
evidentie die wordt vergeten. Als je één kassei wegneemt is de kasseiweg niet
weg. De enige manier waarop Vlaanderen bvb. onafhankelijk kan worden, werkelijk
onafhankelijk, is door de hele wereld te veroveren. Dat is de enige
“onafhankelijkheid” die mogelijk is. Vlaanderen die zich zou afscheuren van
Wallonië, is een even afhankelijk Vlaanderen. Alleen gaan Vlaanderen en
Wallonië als aparte entiteiten hun bijdrages moeten leveren aan Europa om het
volgende Griekenland uit de financiële nood te helpen. Wallonië zou dan ons
“buurland” worden. En wij Vlamingen mogen dan nog maar een extra grens
oversteken als we ‘s op reis gaan.
Of moeten de Vlaamse zelfstandigen nog maar ‘s een export-formulier
gaan invullen als ze een Westmalle biertje willen gaan verkopen in Namen. Al
mijn werken proberen net meerdere perspectieven tegelijkertijd aan te kaarten: Big picture & small picture. Pure
superpositie. Mijn standpunt hier is duidelijk, Vlaanderen, Wallonië, België
zijn xenofobische, economische begrippen die niet reël zijn, big picture en small picture. Die dingen zijn allemaal historisch te verklaren en
te begrijpen, maar dat is historisch. We zijn nu 2013, waar ik de tweets van Ai Weiwei kan volgen in real time. Waar een kleine zelfstandige
“producten” kan importeren uit Vietnam en z’n eigen producten naar Zweden kan
versturen. En dat is louter economisch, puur menselijk begrijp ik niet zo goed
hoe de Fransman uit Tourcoing verschilt van de Belg uit Menen? Een kasseiweg bestaat
uit kasseien, maw de individuele kasseien geven vorm aan de weg én de weg
definieert de kasseistenen. Ik vind dat niet zo vaag.
HVC: Een sociaal geëngageerde mening,
samen één? Als Gentse kunstenaar aan de socialistische kar duwen? Is dat het?


TM: Neen, dat nu ook niet. Ik weet dat er veel kunstenaars, nu en
historisch, socialistische ideeën aanhangen/hingen. Maar dat is het zeker niet
bij mij. Ik kom vanuit een andere hoek. Het onlosmakelijk geheel duiden is geen
politieke ideologie. Het is zo. Het heeft ook niks met humanisme te maken, of
menslievendheid. Eerder als “statement” tegen de politiek die gevoerd wordt
omdat het beleid dat we de laatste decennia kregen net de evidenties naast zich
legde. Er is een ongelofelijk gebrek aan visie en dan vooral
groter-geheel-visie.
HVC: Maar er zit wel degelijk een
vermenging van eco-politieke boodschappen in alle drie de werken die je voor
“Kortrijk Vlaandert” voorstelde. Het “Monument voor een Crisis” lijkt op het
eerste gezicht Vlaamsgezind, maar nadat je alle aspecten hebt gezien, zie je
dat er wel een driekleur in zit. En je happening “7.11” (seven eleven) lijkt winkeltje spelen, maar handelt weer over
Vlaanderen-Wallonië alsook over het kunstenaarschap in de maatschappij. Kan je
eens het “Monument voor een Crisis” toelichten? En waarom het zo belangrijk is
voor je om je ook politiek te uiten via de kunst?


TM: Ja, het “Monument voor een Crisis” komt zoals al m’n werken uit
dat denken over semiotiek en tekens. Op zich zoek ik altijd maar een “teken” te
bouwen of aan te reiken dat veelzeggend is. Ik bedoel dat er altijd veel
informatie zit in één enkel teken. De opzet van het Monument is om de bezoekers
een architectuur te bieden die hen duidelijk, zelfs lichamelijk, kan tonen wat
een crisis is. Het is een grote tunnel, die ik de vorm gaf van het onderste
stukje van een Gauss-curve. Een Gauss-curve als cyclische curve die steeds
volgens een vast patroon op en neer gaat.
Als je voor de grote opening van de tunnel staat kan je erin wandelen
en naarmate je verder wandelt komen de wanden steeds dichter tot wanneer je je
effectief moet gaan bukken om nog verder te geraken. Het toont lichamelijk de
beknotting van een Crisis – economisch, politiek, of andere. Maar, je kan ook
van de andere kant beginnen en je door de kleine opening wringen en steeds meer
ruimte krijgen om te beginnen wandelen. Mooi toch? De toeschouwer kan zelf
kiezen of die er optimistisch of pessimistisch tegenaan gaat kijken. En omdat
de kunstwandeling “Kortrijk Vlaandert” heet besloot ik de buitenkant
Vlaams-geel te maken en de binnenkant Waals-rood. De schaduwen in de tunnel
geven dan het zwart om de driekleur te vervolledigen. ‘t is een beetje
hetzelfde standpunt als daarnet dat hier door de kleur wordt aangegeven.


 Maquette van “Monument voor een Crisis”, 2013, voor Kortrijk Vlaandert


HVC: Oorspronkelijk ging je die tunnel
bouwen in een kleine voetgangersdoorgang tussen Kerk en winkelstraat hier in
Kortrijk, maar uiteindelijk komt die voor de paardenstallen te staan.


TM: We zitten in “Crisis”, en ‘t is niet enkel Europa, of Griekenland
en Portugal. Wij, allemaal. Ik herinner me nog dat de marketing-buzz term niet zo lang geleden “Global
on a Local scale” was. Om te zeggen dat we lokaal ook globaal kunnen opereren.
Je kan dat ook omdraaien en duidelijk zien dat een globale crisis steeds lokaal
toeslaat. De oorspronkelijke locatie voor het Monument had ik gekozen omdat het
net de aandacht op een kleine regio van de Kortrijkse binnenstad ging vestigen
die het heel moeilijk heeft.
Een winkelstraat, met tal van zelfstandigen die het heel moeilijk
hebben om te overleven, of zelfs niet hebben kunnen overleven en nu reeds
moeten wegtrekken zijn. Ik wou daar dan de voetgangersdoorgang nog ‘s gaan
blokkeren en ik begrijp wel dat de Schepen van Kortrijk dat liever niet zag
gebeuren.
HVC: Maakt dat het werk minder goed voor
je?


TM:  Voor de paardenstallen
wordt de focus van het werk meer op het globale karakter gelegd en verliest het
die heel specifieke lokale insteek. Maar, het is niet zoals Richard Serra’s Tilted Arc dat m’n Monument voor een
Crisis niet meer werkt omdat ‘t een paar straten verder staat. Dus minder goed?
Neen dat niet. De ervaring van de toeschouwer blijft dezelfde, dat is het
belangrijkste.
HVC: In je derde werk 7.11 wil je een stuk
refereren aan de fluxus-beweging. En de economische realiteit van het
kunstenaarschap duiden. Maar dat is niet alles het is ook een klacht. Een
klacht dat de Vlaamse leeuw een logo werd, een consumptieproduct dat gebruikt
en misbruikt wordt volgens jou?


TM: Altijd meerdere perspectieven samen. Hoewel ik moet toegeven dat
7.11 vrij toevallig is ontstaan. Gewoon de juxtapositie van de tekens
“Kortrijk” en “2013” vond ik zo treffend. Het was zo’n oncontroleerbare
gedachtegang. 2013 zijn dezelfde cijfers als 1302, ‘t jaar van de
Guldensporenslag in … Kortrijk. En toen ik 1302 aftrok van 2013 kwam ik dan ook
nog ‘s 711 uit. 11.7.1302 is precies de datum van de Guldensporenslag. Waardoor
ik ging mijmeren over hoe er toen als een geheel werd opgestaan tegen Frankrijk.
Er zitten nog altijd leeuwen in de vlag van Henegouwen bvb. Pas zoveel later
werd de Leeuw van Vlaanderen geschreven en nog veel later werd de leeuw het
Vlaamse symbool dat dan ook nog ’s ging gebruikt worden om die splitsing van
Wallonië te gaan opflakkeren. Terwijl we wel samen tegen Frankrijk vochten?
Maar zo gaat dat met tekens, de betekenissen die eraan worden toegekend
verschuiven constant.
Waarom zou ik die belangrijke datum dan niet gebruiken om te verwijzen
naar ‘s werelds grootste supermarktketen 7-eleven, en voor een dag, op 11 juli,
een winkeltje openen waar iedereen kunst-”producten” kan kopen. Officieel is
het 7.11 Pop up Art Convenience Store, officieus is het de kunst-buurtwinkel.
Waar de “producten” worden aangeleverd door deelnemende kunstenaars van
“Kortrijk Vlaandert”. Allemaal kleine werken, objecten of multiples die we in
het winkeltje te koop gaan aanbieden. Met de herdenking van de Guldensporenslag
als excuus om als kunstenaars onze “waren” aan de man te brengen. En, alleen al
de respons van de deelnemende kunstenaars die onmiddellijk op de kar sprongen
om hun “producten” aan te bieden vind ik nu al super! Ik kijk er wel naar uit.
HVC: Dat is inderdaad nog toekomstmuziek,
maar nu even terug naar het verleden. Was dat multiple perspectief ook al
aanwezig in je vorig werk met je stempeltjes? Om even te situeren, je studeerde
af als licentiaat vertaler Nl-Fr-Eng, in Gent. Ging daarna werken in de
IT-sector en gaf er na zes jaar  de brui
aan om te gaan schilderen. Je maakte toen portretten, wat je terug na een
vijf/zes jaar opgaf om met zelfgemaakte stempeltjes uit gom, schilderijen te
maken die “sneeuw op tv” nabootsen. En nu bijna terug zes jaar na je eerste
stempel-schilderij maak je installaties. Is er daar samenhang in te vinden of
probeer je steeds maar nieuwe dingen zo om en bij de zes jaar?


TM: Nou, dat patroon was me nu nog niet opgevallen, dat is inderdaad
toevallig als je het zo uiteenzet. Als kleine jongen was ik “into fashion”. Mijn moeder naaide heel
veel kleren thuis, en als klein baasje was ik daar enorm door gefascineerd. Ik
besliste toen dat ik modeontwerper zou worden. Dat was nog voor de zes van
Antwerpen opstonden, maar ik maakte hen wel mee in mijn tienerjaren. Er was een
voorbeeld. Alleen vonden ze dat thuis niet, en zou ik net als mijn oudere broer
eerst een deftig diploma halen, daarna kon ik doen ingenieur worden. Uit puur
protest koos ik om talen te studeren. Een keuze die ik tot op vandaag niet
betreur. Ik kwam erdoor in contact met semiotiek wat eens ik de IT verliet heel
erg naar boven kwam. En nu echt de basis is van mijn werk alsook van de
veranderingen erin.
Tot op vandaag probeer ik “tekens” te bouwen en staat er dan ook op
mijn kaartje “semiotic architect” en niet “kunstenaar”. Hoewel ik meestal –
alléz altijd – ook het woord kunst moet laten vallen om uit te leggen wat ik
doe. Ik zie ook wel die breuk in mijn werk, maar enkel toen ik stopte met
portretten te schilderen. Dat was echt een oeuvre-verandering voor me. Waardoor
ik me ook een tweetal jaar opsloot om een nieuw oeuvre op te bouwen, mijn
noizuyo-e of beelden van de ruisende wereld.
De overgang van mijn “stempel”-werk naar de installaties hier in
Kortrijk of voordien in Gent zie ik helemaal niet als een breuk of verandering,
maar wel de verderzetting en uitpuren van mijn onderliggende thema’s:
superpositie, het tonen van meerdere perspectieven tegelijkertijd, de
distinctie tussen ik en de ander en context. Dat waren ook de thema’s in mijn
stempelwerk. Alleen ligt de focus nu nog meer op het ‘teken’ dat ik wil
brengen, en minder op de vorm ervan. Als ik morgen een nieuw werk wil maken en
het beste medium dat ik ervoor vind is een stempel-schilderij dan zal ik
vanavond de stempeltjes aan het snijden zijn. Maar het kan ook een foto worden
of een installatie of wat dan ook. Het teken primeert.


Estatica, 2009, Noizuyo-e versie van de Guernica.
 The gift, 2010, Noizuyo-e memento mori
Critical path, 2011, IV & hart met prikkeldraad op IV-stand


HVC: Toen we een paar maanden geleden
samen in St-Lucas te Gent waren, zei je me het niet spijtig te vinden dat je
geen academie volgde. Heb je het niet zo voor kunstonderwijs? Of waarom zei je
dat?


TM: Ik vind het nu niet meer spijtig dat ik geen kunstonderwijs
volgde. Ik heb het lange tijd wel spijtig gevonden, omdat ik dacht iets gemist
te hebben, of een achterstand te hebben. Terwijl ik nu besef dat als je van een
andere kant in de kunsten komt je dat ook niet zomaar doet én dat de meeste
kunstenaars “autodidacten” zijn of ze nu school liepen in de kunsten of niet.
Het moeilijke is niet zelf de kunstgeschiedenis uitpluizen, of zelf “jouw”
expressievormen, of “jouw” thema’s vinden, dat vergt gewoon tijd, inspanning en
de idee niks anders te willen of kunnen doen. Dat zijn net de zaken die niet
aangeleerd kunnen. Wat het moeilijkste is zonder de academie zijn de contacten,
maar die komen uiteindelijk ook wel.
HVC: Toen we ergens in 2011 voor het
eerst spraken, gaf je toe veel tijd in het netwerken te steken en was je er op
gebrand om met curatoren te kunnen spreken. Is dat nog altijd zo belangrijk
voor je? Schuim je nog altijd alle vernissages af op zoek naar het volgende
contact?


TM: Ja en neen: de mooiste Vlaamse uitdrukking die ik ken. Zo’n mooie
superpositie. Ik schuim niet alle vernissages af, ik heb ze ook nooit allemaal
kunnen afschuimen, en nu is het ook steeds minder om een nieuw contact te
kunnen vinden, maar meer om mensen terug te zien, mensen die even geëngageerd
zijn in de kunsten, of zoals jij ooit zo onverbiddelijk verwoordde “we zijn freaks, kunstfreaks”. We kunnen
het niet laten. Ik weet ondertussen ook dat niet iedereen in de kunsten er even
begaan is, of alle openingen meemaakt, of zelf bewust geen openingen wil doen.
Ik ga altijd blijven gaan omdat ‘t me altijd interesseert. Mocht ik zelf geen
kunst maken zou ik het verzamelen.
Het goeie is dat ik het geld niet heb om te collectioneren, want ik
weet dat ik mezelf niet zou kunnen tegenhouden. Maar om terug te keren, ik
probeer nog steeds zoveel mogelijk bij te wonen: openingen, lezingen, kleine en
grote tentoonstellingen. Ik kom niet uit de academie, maar ik ga er wel veel
naartoe. Ik pik heel wat lezingen mee in KASK, ga steeds proberen gaan als het
HISK lezingen opent voor het grotere publiek. En elke curator die ik ooit sprak
heeft aan de oorsprong gelegen van de evoluties in mijn werk. Zo goed als elke
stap die ik heb kunnen zetten kan ik nog relateren aan een gesprek met een
curator of museumdirecteur. Wat begrijpelijk is. Als je geen vier jaar op de
schoolbanken zat waar je constant input krijgt, vertrek je van je eigen positie
en wil je die toetsen, of uitwisselen.
Ik heb zelf m’n curriculum opgesteld en mijn “docenten” gezocht en
aangesproken. Een kleine kritische opmerking van een curator die al jaren in
het vak zit is altijd de samenvatting van al die jaren ervaring. Ik ben ook
altijd op zoek naar kritiek. Want met kritiek kan ik iets doen. Ik kan ze
aanvaarden en proberen verwerken of “quatsch” vinden en naast mij leggen, maar
ik ga erover nagedacht hebben en m’n eigen positie erdoor bepalen. Het leukste
voor mij is bvb. een conversatie van een minuutje over een aspect van de kunst
gedurende drie jaar in m’n hoofd laten zitten, tot wanneer ik er eindelijk een
antwoord op vind en de volgende dag beter werk kan opleveren. Beter werk volgens
mij uiteraard.
HVC: En je zoekt die kritiek omdat je te
weinig vertrouwen hebt in wat je brengt?


TM: Vroeger zeker. Nu minder, maar dat gaat volgens mij niet weg. Maar
ik las datzelfde ook al in veel van jouw interviews, zowel bij de grote als
minder grote namen. Als de twijfel weg zou zijn, of ik zou stoppen met zoeken
en echt denken dat ik het gevonden heb, dan moet ik er maar mee ophouden, want
dan ga ik nooit nog iets “beter” maken. Het vertrouwen in mezelf is gegroeid
door de jaren heen. Niet in het werk. Het werk is wat uit mij komt, ik moet
mezelf vertrouwen én zal ook altijd de grootste criticaster blijven voor
mezelf. De kritiek van anderen heb ik nodig om vooruit te geraken. Het is terug
een beetje zoals mijn kasseien-verhaal. Een kassei alleen is maar een steen, ‘t
is als je de steen in de weg stopt, dat ‘t een kassei wordt. En ik ben me
bewust dat je me nu over conformeren gaat spreken, maar daar gaat ‘t niet om. Joseph Kosuth schreef dat kunst een
propositioneel gegeven was, en dat is het ook en zal het ook altijd blijven.
Een propositioneel gegeven is een groepsgegeven. Het is een dialoog.
Kosuth zegt dit is kunst want ik ben een kunstenaar en wat ik maakte zette ik
neer in een kunstgalerie en jij de kunstliefhebber, of koper, of galeriest gaat
daarmee akkoord. Waarmee ik je gewoon voor wil zijn, kunst is individueel en
maatschappelijk, omdat we als mens niet kunnen ontsnappen aan het feit dat we
mens zijn net omdat de groep bestaat. Het concept van een individu bestaat
slechts dankzij de groep en de groep dankzij het individu. De kunstenaar moet
niet conformeren, dat is niet zijn taak, maar hij kan geen kunst maken als het
niet in de groep wordt gegooid omdat het woord “kunst” gemeenschap impliceert.
HVC: Het is niet de eerste keer dat ik je
Joseph Kosuth hoor vermelden. Is dat een van je helden? Ga je vaak teruggrijpen
naar die jaren 60-70?


TM: Kosuth is een belangrijke voor mij voor veel redenen, maar de
belangrijkste is dat het pure semiotiek is die hij als kunst bracht. En hij was
niet de enige, noch de eerste en zal zeker niet de laatste zijn ook. Nadat ik
ging spreken op een conferentie over semiotiek vroeg een van de aanwezigen of
ik geen artikeltje wou schrijven voor een online magazine over semiotiek. Ik
begon er een serie waar ik “semiotiek als kunst” probeer te verwoorden, het
eerste ging over Kosuth’s one and three
chairs,
het tweede over Paul Ryan’s
threeing
. Paul Ryan werd trouwens met threeing
getoond in dOCUMENTA(13). Om maar te zeggen dat het helemaal geen
uitzonderlijk verhaal is over die semiotiek. Het verwonderlijke is eigenlijk
dat ik nog zo vaak moet uitleggen wat het is. Maar dat was niet je vraag.
HVC: Neen, ik wou in feite vragen naar je
voorbeelden in de kunst … of waar jij naar opkijkt? Heb je een favoriete
kunstenaar?


TM: Mag het ook een favoriet werk zijn?
HVC: Ja natuurlijk.

TM: Jij! (lacht) … maar da’s niet van mij, da’s een werk van Daniel
Dewaele met “You are my favorite work of art”. Vind ik schitterend. Ik heb
teveel helden in de kunst, Hilde. Zowel hedendaagse als old-school. Kosuth zal altijd het lijstje passeren, maar ik ben ook
heel erg geïntereseerd in Japanse kunst, of Scandinavische, of … zoveel. Ik
probeer niet te discrimineren. zo vind ik super gekende namen als Haacke,
Kiefer, Serra de max, maar even de max zijn al die minder gekende namen die nu
op dit moment in hun atelier zitten te zwoegen. Als ik die allemaal zou moeten
opnoemen …
HVC: Kan je je ook als niet-kunstenaar
voorstellen?


TM: Er staat ‘semiotic architect’ op mijn kaartje en op mijn site.
Zolang het propositionele kader bestaat waarin wat ik doe als kunst wordt
bestempeld zal ik kunst blijven maken. Als het kader verdwijnt ga ik nog altijd
blijven doen wat ik doe: ik bouw alleen maar tekens. Net zoals jij trouwens.
Alleen benoemen we wat jij nu doet hier een interview afnemen of wat je in
Kortrijk doet een tentoonstelling curateren. Wat op zich ook allemaal maar
tekens zijn, sommige wat complexer dan andere, maar niettemin tekens.
HVC: Maar in tegenstelling tot sommige
andere kunstenaars die ik interviewde zie jij wel een alternatief voor de
kunst, bvb. puur in de semiotiek? Niet dat ik weet wat dat dan zou zijn.


TM: Neen, dat probeerde ik te zeggen. Ik heb geen alternatief meer, al
even niet meer. This is it for me. Toen
ik nog veel jonger was dacht ik dat taal de grootste vorm van abstraheren was,
dat denk ik niet meer, ik denk dat kunst de eerste vorm van concretiseren is en
de hoogste van abstraheren én die twee tegelijkertijd. Als je die smaak te
pakken hebt laat ‘t je niet meer los. Ik kan nergens anders meer heen.
HVC: Is dat omdat je zoveel steun krijgt
van je vriendin? Ik weet dat jullie het er vaak over hebben en afspraken maken.
Ook financieel.


TM: Ja, zeker. Zonder Lies stond ik niet waar ik vandaag sta. Ik ben
daar ook niet alleen in, veel kunstenaars zitten in die situatie. Maar ik mag
die niet zo negatief tonen. Het is een onvoorstelbare luxe iemand naast je te
hebben die even hard gelooft in wat je doet ook al brengt het geen cent op én
die dan ook nog ‘s de rekening betaalt. Dat is een schuld die ik nooit meer kan
terugbetalen.
HVC: Oh, wat romantisch!
Als afsluiter: wie hoop je te worden in
de kunstwereld?


TM: Jawadde Hilde! … mezelf?
Hilde Van Canneyt, copyright 2013.
www.semiotic.tv
Thierry Mortier stelt tentoon:
Van 4 juli tot 18 augustus 2013 in de kunstwandeling “Kortrijk
Vlaandert, van provincie naar provincie”. Openingsdag van 14 tot 20u. 

Speeches
van burgemeester en Jan Hoet om 19u in de Budafabriek.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *